Bệnh cầu trùng ở gà còn được gọi là Emiriois, là bệnh truyền nhiễm lây lan cực nhanh. Con đường lây bệnh chủ yếu của cầu trùng là qua đường tiêu hóa, khiến gà bị chán ăn và trao đổi chất kém. Trong bài viết này, Dagac6 sẽ được chia sẻ những thông tin chi tiết nhất về triệu chứng và cách điều trị bệnh này.
Bệnh cầu trùng ở gà có nghiêm trọng không?
Bệnh cầu trùng là một bệnh ký sinh trùng truyền nhiễm do loài ký sinh trùng đơn bào gây ra. Hiện nay, các nhà khoa học đã xác định hai loại chính gây bệnh cho gà là Eimeria tenella (ký sinh ở manh tràng và ruột già) và Eimeria necatrix (ký sinh ở ruột non).
Con đường lây lan chủ yếu của bệnh là qua đường tiêu hóa, khi gà ăn hoặc uống phải nang cầu trùng. Bệnh gây ra rối loạn tiêu hóa và tổn thương các tế bào thượng bì, làm giảm hiệu quả tiêu hóa. Dẫn đến tình trạng gà chán ăn, chậm lớn, còi cọc và cơ thể suy yếu do thiếu trao đổi chất.
Tỷ lệ chết do bệnh cầu trùng ở gà có thể lên đến 20-30%, thường xảy ra ở gà từ 2-8 tuần tuổi. Trước đây, gà nuôi thả là dễ mắc bệnh nhất, nhưng hiện nay, tất cả các hình thức chăn nuôi đều có nguy cơ phát sinh dịch bệnh cầu trùng.
Nguyên nhân khiến gà bị nhiễm cầu trùng
Bệnh cầu trùng khiến gà gặp khó khăn trong việc tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, các nguyên nhân chính gây bệnh bao gồm:
Tiếp xúc với ký sinh trùng: Chiến kê có thể bị virus Eimeria qua tiếp xúc với phân chứa bào tử ký sinh trùng trong môi trường nuôi trồng, đặc biệt ở những nơi ẩm ướt và bẩn thỉu.
Điều kiện môi trường thuận lợi: Vi khuẩn Eimeria phát triển và lây lan nhanh chóng trong môi trường ẩm và nhiều phân. Ký sinh bệnh cầu trùng ở gà có thể tồn tại lâu dài dưới dạng oocyst, trở thành nguồn lây nhiễm cho đàn gà mới.
Thiếu vệ sinh chuồng trại: Chuồng trại không được vệ sinh sạch sẽ sẽ làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh cầu trùng. Phân bẩn và ẩm tạo điều kiện lý tưởng cho oocyst của Eimeria phát triển nhanh chóng.
Khả năng miễn dịch: Mỗi con gà sẽ có khả năng kháng cự với các loài Eimeria khác nhau, những con có hệ miễn dịch yếu hoặc chưa phát triển đầy đủ dễ bị nhiễm bệnh nặng hơn.
Điều kiện thời tiết khắc nghiệt: Thời tiết ẩm ướt và nóng bức có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh cầu trùng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ký sinh trùng.
Triệu chứng bệnh cầu trùng ở gà thường gặp nhất
Gà ở mọi tuần tuổi đều có thể mắc bệnh cầu trùng, nhưng độ tuổi thường mắc bệnh nhất là từ 2-8 tuần tuổi. Trong giai đoạn này, gà thường xuất hiện các triệu chứng như khát nước, bỏ ăn, lông xù,… Thời gian ủ bệnh dao động trong 4-7 ngày, biểu hiện của bệnh có thể khác nhau tùy thuộc vào loại cầu trùng gây bệnh.
Thể cấp tính
Bệnh cầu trùng ở gà ở thể cấp tính thường biểu hiện qua các dấu hiệu như sau:
Gà có biểu hiện rụt cổ, kém ăn hoặc thậm chí bỏ ăn, thường xuyên uống nhiều nước. Chúng cũng di chuyển ít hơn, gặp khó khăn trong việc đi lại, thường ngồi trên hai chân, nhắm mắt và mở cánh.
Phân của gà ban đầu có thể có màu vàng hoặc trắng, sau đó chuyển sang màu nâu đỏ và có máu. Đôi khi, phân có thể chỉ toàn máu tươi và bết dính ở hậu môn, gây khó chịu cho gà.
Gà luôn trong trạng thái mệt mỏi, ở giai đoạn cuối chúng có thể bị liệt chân hoặc cánh do mất máu nhiều. Nếu không được can thiệp kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 80%, gà sẽ có thể trải qua nhiều cơn co giật trước khi chết.
Triệu chứng mãn tính của bệnh cầu trùng ở gà
Thể mãn tính của bệnh cầu trùng thường xuất hiện ở những con gà trên 90 ngày tuổi và có các triệu chứng như sau:
Gà bị kém ăn, khó tiêu, thường xuyên bị ỉa chảy, thải phân sống, sau đó chuyển sang màu nâu đen hoặc có sự hiện diện của máu.
Bệnh thường tiến triển chậm và từ từ, khiến gà trở nên gầy ốm, lông xù và có dấu hiệu giống như bị liệt. Mào của gà cũng có thể trở nên nhợt nhạt và bất thường hơn so với gà khỏe mạnh.
Bệnh cầu trùng ở gà khiến niêm mạc ruột bị hư hại nặng, dẫn đến khả năng hồi phục kém. Từ đó làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, khiến gà tăng trọng chậm dù ăn uống đầy đủ.
Trong thể này, gà là nguồn lây và sẽ thải các mầm bệnh ra môi trường xung quanh. Anh em sư kê cần phải sớm nhận biết triệu chứng bệnh của gà để kịp thời cách ly khu vực chuồng nuôi. Tránh lây bệnh cho những chú gà khỏe mạnh khác, gây thiệt hại mạnh về mặt kinh tế.
Thể mang trùng
Ở các con gà lớn hơn, bệnh thường xuất hiện ở thể mang trùng, tức là thể ẩn của bệnh. Trong thể này, gà có thể ăn uống bình thường và không biểu hiện rõ ràng các triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, dấu hiệu bệnh cầu trùng ở gà nhận thấy dễ nhất là gà ỉa chảy hoặc phân sáp.
Trong thể mang trùng, cầu trùng có khả năng tồn tại ẩn trong cơ thể mà không thể quan sát được bằng mắt thường. Sự hiện diện của các ký sinh trùng này có thể làm suy yếu sức khỏe của gà, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Bệnh tích thường gặp khi gà nhiễm cầu trùng
Khi tiến hành mổ khám, dễ dàng nhận thấy các tổn thương tập trung chủ yếu ở vùng ruột. Bạn có thể kiểm tra bệnh cầu trùng ở gà qua các dấu hiệu sau:
Ký sinh ở manh tràng – ruột già: Hai manh tràng sẽ phình to và xuất huyết, các vùng này có dấu hiệu lấm tấm và đầy máu, rất dễ nhận biết. Nếu gà mắc cầu trùng nặng trong thời gian dài, ngoài việc xuất huyết, manh tràng còn bị hoại tử đen sậm.
Ký sinh ở ruột non: Trong trường hợp này, ruột non sẽ phình to từng đoạn bất thường. Vách ruột có dấu hiệu trướng to và có thể nứt vỡ, bên trong chứa bã đậu kèm chất lỏng có mùi hôi thối. Đặc biệt, trên bề mặt niêm mạc ruột sẽ xuất hiện các nốt trắng đỏ khác thường.
Cách phòng bệnh cầu trùng ở gà hiệu quả mà sư kê nên biết
Để phòng ngừa bệnh cầu trùng, anh em cần áp dụng một số biện pháp hữu dụng như sau:
Chọn giống khỏe mạnh: Ngay từ khi chọn con giống, bạn nên ưu tiên những con khỏe mạnh, không mang mầm bệnh. Khi đưa con giống về nuôi, cần tiêm phòng vaccine cho gà để hạn chế bệnh tật.
Thức ăn chất lượng: Mua thức ăn đảm bảo chất lượng và bảo quản cẩn thận, tránh tình trạng ẩm mốc. Cung cấp thêm các loại men tiêu hóa và vitamin để tăng cường sức đề kháng cho gà.
Vệ sinh máng ăn uống: Để phòng bệnh cầu trùng ở gà, bạn cần thường xuyên vệ sinh máng ăn để đảm bảo sạch sẽ, không để mầm bệnh cầu trùng phát triển.
Giữ chuồng trại thông thoáng: Thường xuyên thay lớp độn chuồng, đảm bảo không khí thông thoáng và nhiệt độ không quá lạnh hoặc quá nóng. Thiết kế chuồng khang trang, tránh để chuột, rắn mang mầm bệnh đến cho gà
Vệ sinh bằng men vi sinh: Dọn dẹp chuồng trại sạch sẽ bằng men vi sinh chăn nuôi, vì sản phẩm này chứa các vi sinh vật có lợi giúp khử khuẩn và làm sạch chuồng nuôi hiệu quả.
Các biện pháp điều trị bệnh cầu trùng ở gà hữu hiệu
Sau khi nắm rõ được nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh, anh em cần biết cách điều trị trong trường hợp gà nhiễm cầu trùng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất mà bạn nên tham khảo:
Sử dụng thuốc đặc trị
Khi gà mắc bệnh cầu trùng ở gà, anh em có thể sử dụng một số loại thuốc phổ biến như: diclazuril, toltrazuril, tetracycline,… Tuy nhiên, cần tuân thủ hướng dẫn về cách dùng và thời gian sử dụng để đạt được tác dụng cao nhất. Ngoài ra, khi cho gà dùng thuốc, bạn nên lưu ý những thông tin sau:
Chỉ nên dùng một loại thuốc nhất định, không phối trộn nhiều loại khác nhau.
Sử dụng thuốc theo đúng liều lượng và liệu trình trong thời gian quy định.
Khi gà mắc bệnh, cần cầm máu bằng vitamin K kịp thời và kết hợp với các loại vitamin tổng hợp để tăng cường sức đề kháng. Ngoài ra, cần cách ly gà bệnh ở khu vực riêng để tránh lây nhiễm cho đàn gà khỏe mạnh.
Sử dụng liệu trình dân gian
Nếu anh em không muốn lạm dụng thuốc trị bệnh cầu trùng ở gà, hãy cân nhắc đến các biện pháp dân gian. Bạn có thể tìm lá mơ rừng, rửa sạch và đâm nhuyễn cùng một ít muối hột để chắt lấy nước. Tùy thuộc vào trọng lượng của gà, có thể cho uống từ 1ml nước lá mơ và phần xác lá có thể trộn với thức ăn để cho gà ăn.
Lưu ý để gà không mắc bệnh
Để bảo vệ đàn gà, việc duy trì vệ sinh chuồng trại chăn nuôi là điều cực kỳ quan trọng. Cần đảm bảo chuồng luôn thông thoáng, khô ráo và sạch sẽ trong thời gian dài. Đặc biệt, nên vệ sinh máng ăn thường xuyên để ngăn ngừa sự lây lan của mầm bệnh. Đồng thời, việc khử trùng chuồng trại định kỳ bằng Han-IODINE, hoặc BIO-IODINE là vô cùng cần thiết virus gây bệnh.
Ngoài việc sử dụng vắc xin phòng bệnh cầu trùng ở gà từ 3-7 ngày tuổi. Bạn cần bổ sung các loại multivitamin và chất điện giải vào thức ăn để tăng đề kháng cho gà. Khi sử dụng thuốc điều trị, sư kê cần tuân theo chỉ định của bác sĩ thú y và tuân theo đúng liều lượng được hướng dẫn. Đồng thời, hỉ nên sử dụng những loại thuốc như như Vinacoc, Han Coc, hoặc Sulfacoc để gà nhanh khỏi bệnh.
Bên cạnh đó, theo dõi biểu hiện của gà là cách hiệu quả để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe. Từ đó, bạn có thể bảo đảm sức khỏe gà luôn trong trạng thái khỏe mạnh và kháng được mọi virus gây hại.
Kết luận
Bài viết trên đã cung cấp cho anh em những thông tin chi tiết nhất về bệnh cầu trùng ở gà. Hi vọng thông qua những chia sẻ này, bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách phòng bệnh cho gà. Khi điều trị bệnh cầu trùng, sư kê nên chú ý đến trạng thái sức khỏe mỗi ngày của gà.
